Trybunał Konstytucyjny: Hayek miał rację!

Wypowiadający się w sprawie wyroku dotyczącego zakresu wolności Polaków jeden z utrzymywanych w podatkach przez tychże Polaków pan Sędzia TK (nazwisko przez grzeczność pomińmy by nie odbierać chwały pozostałym PT Sędziom TK) zechciał zauważyć, że osoba robiąca sobie krzywdę trafia do tzw. służby zdrowia i obciąża przez to całe społeczeństwo, a zatem wyrządza szkodę nie tylko sobie, ale i innym. W efekcie musi z radością przyjąć kolejne ograniczenia swojej wolności, w pełni zgodne z literą i duchem konstytucji uchwalonej w 1997 roku przez świadomych lub mniej świadomych wrogów wolności.
Z relacji radiowej wnioskuję, że mówił to z przekonaniem na tyle dużym, że tej argumentacji użyłby dla poparcia także innych ustaw. Ot, na przykład ustawy nakazującej siedzieć prosto przy komputerze i sankcjonującej dozór policyjny lub kamery dla egzekucji tego – chroniącego kręgosłup (ileż boleści i powikłań można uniknąć!) – przepisu. Ustawy o Jedzeniu Samych Zdrowych Rzeczy, których listę co miesiąc ustalałaby opłacana w podatkach przez jedzących Rządowa Komisja do Spraw Zdrowego Żywienia (już taka jest tylko inaczej się nazywa). Ustawy o Długości Snu w Przewietrzonych Pomieszczeniach. I setek innych ustaw – w tym „eutanazyjnej” – skutkujących nie obciążaniem państwowej „służby zdrowia”.
Na marginesie ciekawe, że fakt płacenia przez potencjalnego, lekkomyślnie zażywającego wolności, pacjenta całożyciowych składek na państwową służbę zdrowia – a więc de facto korzystania z opłaconej przez siebie usługi – jakoś umknął uwadze opłacanego przez podatników mędrca z TK. Skoro nawet wykształconemu za pieniądze podatników sędziemu trudno zauważyć tę zależność, tym bardziej warto poważnie rozważyć uwypuklenie tego związku poprzez bezpośrednie płacenie lekarzom przez pacjentów – bez kosztownego pośrednictwa urzędów skarbowych, zakładów emerytalnych, ministerstwa finansów, zdrowia, NFZ-ów itd. Na razie pewną przeszkodę ku temu stanowią zapisy konstytucyjne i uwiarygodniająca zupełną fikcję ich wykładnia, też bodaj TK, że jednakowy wymiar opieki lekarskiej należy się każdemu bez względu na cokolwiek. A więc komunistyczne: „czy się stoi czy się leży” usługa i towar się należy, zamiast zdrowej i sprawiedliwej zasady mówiącej, że za czyjś towar i czyjąś pracę na naszą rzecz należy zapłacić. Ta odpowiadająca elementarnej sprawiedliwości zasada ciągle budzi ogromne wzburzenie nawet u ludzi młodych, którzy za komuny biegali jeszcze w pieluchach.
Uzasadnienie wyroku, podkreślające wpływ przymusowego, centralnego systemu państwowej redystrybucji dóbr (pieniędzy) na malejący zakres wolności każdego z nas, potwierdziło jedynie stare spostrzeżenia noblisty Fryderyka Augusta von Hayeka z książki „Droga do zniewolenia” dedykowanej „socjalistom wszystkich partii”. Pisał on m.in. „A kto kontroluje wszelką działalność gospodarczą, kontroluje też środki realizacji wszystkich naszych celów, a zatem musi decydować, które z nich należy osiągnąć, a których nie. I to właśnie jest sedno sprawy. Kontrola ekonomiczna nie jest po prostu kontrolą jakiegoś wycinka ludzkiego życia, który da się oddzielić od całości; jest to kontrola środków  niezbędnych do osiągnięcia wszelkich naszych celów. (…) to wymaga, by również społeczeństwo, czy raczej jego przedstawiciele, decydowało o hierarchii ważności różnych potrzeb. (…)
Być poddanym kontroli w swoich dążeniach ekonomicznych [np. sposobie opłacania własnego leczenia – przyp. WP] oznacza tyle, co być kontrolowanym zawsze, chyba, że deklaruje się własne konkretne cele. A skoro ujawniwszy swe szczegółowe zamierzenia musimy również dla nich uzyskać aprobatę, wówczas naprawdę będziemy podlegać kontroli pod każdym względem.”.
To ostatnie potwierdził właśnie wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Każdy z nas może rozglądnąć się i spróbować policzyć ile spraw wokół nie podlega jeszcze najróżniejszym regulacjom narzucanym nam przez opłacanych przez nas urzędników. Od sposobu wychowywania i kształcenia własnych dzieci, przez organizację własnej pracy zarobkowej, po sposoby spędzania wolnego czasu.
Kluczem do poszerzenia obszaru wolności jest odwaga bycia odpowiedzialnym. Jak pisał poeta „bo własne tylko upodlenie ducha nagina szyję wolnych do łańcucha”. Póki co, łańcuch ciągle jest nam skracany, ku aprobującej zgodzie dużej części Polaków, w dawnych wiekach miłośników wolności.
Wojciech Popiela